Sayı: 54, 3.04.2023

Yıl: 2023

Research Article

Araştırma Makalesi

14. HUKUKUN BAĞIMSIZ BİR ALANI OLARAK BİLİŞİM HUKUKU

Türkiye Adalet Akademisi Dergisi (TAAD), hukuk ve adalet alanıyla ilgili bilimsel makaleler yayımlamak suretiyle bu alandaki yenilikleri ve gelişmeleri ortaya koymayı amaçlamaktadır. Dergimize gönderilen makalelerin özgün ve nitelikli bilimsel çalışmalar olması ve başka yerde yayınlanmamış olmasına özen gösterilmektedir. Anayasamızda tanımlandığı şekilde hukuk devleti idealini gerçekleştirmek, hukuk uygulayıcılarına bilimsel anlamda ışık tutmak ve insan hakları ile çoğulcu demokrasi prensiplerinin en iyi şekilde uygulanmasına destek olmak gayesini taşımaktadır. Günümüz dünyasında sürekli yaşanan değişim ve gelişmeler ile ortaya çıkan yeni sorunlar, bilimsel alanda yeni inceleme ve araştırmalar yapılması ihtiyacını da beraberinde getirmektedir. TAAD, ulusal ve uluslararası düzeyde yaşanan değişimleri izlemenin ötesinde, özgün çözüm önerilerini sunma ve Türkiye’deki akademik çalışmaların uluslararası standartlara ulaşmasına hizmet etme çabası içindedir. Belirtilen amaçları gerçekleştirmek için Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarında (yılda dört defa) basılı ve elektronik ortamda yayınlanan hakemli ve akademik bir dergidir.

Hukuk ve adalet alanıyla ilgili sorunların yanı sıra karşılaşılan yeni durumlar, bilimsel tartışmalar, teorik ve pratik çözüm önerileri TAAD’ın kapsamında yer almaktadır. Bu çerçevede, özgün ve objektif bir yaklaşımla kaleme alınmış bilimsel makaleler dergimizde yayımlanmaktadır. Bu kapsamda hazırlanan inceleme, araştırma, karar incelemeleri, mevzuat değerlendirmeleri ve saha araştırmalarının çıktılarını ortaya koyan makalelere dergide yer verilmektedir. Akademimizce, yabancı dillerde yazılan hakemli makaleler için ayrı bir dergi yayınlanmakta olup TAAD’da Türkçe dilinde eserler yayımlanmaktadır. 

TAAD’da yayımlanacak makalelerin aşağıda belirtilen yazım ve yayım kurallarına uygun olması gerekmektedir.

• TAAD’da Türkçe hakemli makalelere yer verilmektedir.
• TAAD, yılda 4 defa (Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarında) yayımlanmaktadır.
• TAAD’a gönderilen makaleler daha önce başka bir yerde yayımlanmamış veya yayımlanmak üzere gönderilmemiş olmalıdır.
• TAAD’da yayımlanan makalelerin dil, bilim ve ileri sürülen görüşler bakımından sorumluluğu yazara veya yazarlara aittir.
• Makaleler, bilimselmakale@taa.gov.tr mail adresine gönderilir.
• Makaleler, uluslararası standartlardaki bilimsel yayın ve yazı formatlarına uygun olmalıdır.
• Makalelerde 12 kelimeyi aşmayan “Başlık”, 150-250 kelime arası “Özet” ve 3-8 kelime arası “Anahtar Kelimeler” bulunmalıdır. Makalelerde “Başlık, Özet, Anahtar Kelimeler ile Giriş ve Sonuç” kısımlarına numara verilmemelidir. “Başlık, Özet ve Anahtar Kelimeler”in Türkçe'nin yanı sıra İngilizce yazılması zorunludur.
• Metin içi alıntılama ve kaynak gösterme için OSCOLA kaynak stilinin 4. Edisyonu kullanılmalı ve dipnot atıf sistemi tercih edilmelidir.
• Makalelerin ana bölümleri ve kaynakça 11, dipnotlar ise 9 punto ile yazılmalı, 1 satır aralığı ile "Times New Roman" karakteri kullanılmalı, metin iki yana yaslanmalı, sayfanın tüm kenarlarında 2,5 cm boşluk bırakılmalıdır.
• Makaleler, kaynakça dahil 3.000 kelimeden az, 12.000 kelimeden çok olmamalıdır.
• Yazarın akademik unvanı, adı ve soyadı, baş harfleri büyük olmak üzere makale başlığının altında ortalı olarak yazılmalıdır. Yazarın çalıştığı yer ismi ile elektronik posta adresi, adı ve soyadına ilişkin dipnotta belirtilmelidir.
• Makalelerin yayımlanıp yayımlanmayacağı, makale yazarına e-posta ile bildirilir.
• Yazar ve hakemlere ödenecek telif ve inceleme ücretleri, Türkiye Adalet Akademisi Yayın Yönetmeliği’nin 23. maddesi uyarınca, dergi yayınlandıktan sonra ödenir. Hakem denetiminden geçen bir makalenin telif ücretinin % 20’si hakemlere ödenir.
• TAAD’da yazısı yayımlanmış yazarlara ücretsiz iki adet dergi gönderilir.
• TAAD’da yayımlanan tüm yazıların telif hakkı Türkiye Adalet Akademisine aittir. Makaleler, kaynak gösterilmeden başka bir yerde yayımlanamaz.
• Derginin elektronik versiyonuna "https://taad.taa.gov.tr" adresinden ulaşılabilir.

Türkiye Adalet Akademisi Dergisi’ne gönderilen bilimsel yazılarda, Yükseköğretim Kurulu Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi ve COPE (Committee on Publication Ethics)’un Editör ve Yazarlar için Uluslararası Standartları dikkate alınmalıdır. Bu bağlamda Dergi; “Yayın Etiği”, “Araştırma Etiği” ve “Yasal/Özel izin belgesi alınması” ile ilgili aşağıda anılan ulusal ve uluslar arası kurallara uymakta olduğunu taahhüt eder.


Yükseköğretim Kurulu Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi md. 8 uyarınca; bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırı eylemler şunlardır:
a) İntihal : Başkalarının fikirlerini, metotlarını, verilerini, uygulamalarını, yazılarını, şekillerini veya eserlerini sahiplerine bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseriymiş gibi sunmak,
b) Sahtecilik : Araştırmaya dayanmayan veriler üretmek, sunulan veya yayınlanan eseri gerçek olmayan verilere dayandırarak düzenlemek veya değiştirmek, bunları rapor etmek veya yayımlamak, yapılmamış bir araştırmayı yapılmış gibi göstermek,
c) Çarpıtma : Araştırma kayıtları ve elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan yöntem, cihaz ve materyalleri kullanılmış gibi göstermek, araştırma hipotezine uygun olmayan verileri değerlendirmeye almamak, ilgili teori veya varsayımlara uydurmak için veriler ve/veya sonuçlarla oynamak, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,
ç) Tekrar yayım : Bir araştırmanın aynı sonuçlarını içeren birden fazla eseri doçentlik sınavı değerlendirmelerinde ve akademik terfilerde ayrı eserler olarak sunmak,
d) Dilimleme : Bir araştırmanın sonuçlarını araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde, uygun olmayan biçimde parçalara ayırarak ve birbirine atıf yapmadan çok sayıda yayın yaparak doçentlik sınavı değerlendirmelerinde ve akademik terfilerde ayrı eserler olarak sunmak,
e) Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek, aktif katkısı olan kişileri yazarlar arasına dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini yayım sırasında veya sonraki baskılarda eserden çıkarmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,
f) Diğer etik ihlali türleri: Destek alınarak yürütülen araştırmaların yayınlarında destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile onların araştırmadaki katkılarını açık bir biçimde belirtmemek, insan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak, yayınlarında hasta haklarına saygı göstermemek, hakem olarak incelemek üzere görevlendirildiği bir eserde yer alan bilgileri yayınlanmadan önce başkalarıyla paylaşmak, bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullanmak, tamamen dayanaksız, yersiz ve kasıtlı etik ihlali suçlamasında bulunmak.


Yazarların Sorumlulukları
1. Etik Kurul izni gerektiren çalışmalar için etik kurullardan ya da komisyonlardan gerekli izinlerin alınması, bunların makale içeriğinde belirtilmesi gerekmektedir. Bu izinlerin olmaması durumunda yayın ön inceleme aşamasında yazara iade edilir. Etik Kurul izni gerektiren araştırmalar aşağıdaki gibidir:

• Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar
• İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
• İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
• Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,
• Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar,
Ayrıca;
• Olgu sunumlarında “Aydınlatılmış onam formu”nun alındığının belirtilmesi,
• Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi,
• Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi


Makalelerde etik kurul izini ve/veya yasal/özel izin alınmasının gerekip gerekmediği belirtilmiş olmalıdır. Eğer bu izinlerin alınması gerekli ise, izinin hangi kurumdan, hangi tarihte ve hangi karar veya sayı numarası ile alındığı açıkça sunulmalıdır.
2. Gönderilen makaleler, yazar(lar)ın özgün çalışması olmalıdır.
3. Makalede adı geçen tüm yazarlar, gönderilen ve yayınlanan makaleler üzerinde eşit sorumluluğa sahiptir.
4. Gönderilen makaleler daha önce yayımlanmamış olmalıdır.
5. Olası herhangi bir çıkar çatışması açıkça belirtilmelidir.
6. İntihal ve sahte verilerden uzak durulmalıdır.
7. Hakem değerlendirmeleri sırasında, hakemler tarafından talep edildiği takdirde, araştırmalara ilişkin ham verilerin sunulması şarttır.
8. Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine riayet edilmesi gerekmektedir.
9. Makalelerde Araştırma ve Yayın Etiği'ne uyulduğuna dair ifadeye yer verilmelidir.


Hakemlerin Sorumlulukları
1. Bütün makaleler, çalışmanın bilimsel içeriği temel alınarak; yazarın cinsiyet, etnik köken, ırk, din, tâbiyet veya siyasi değerleri göz önünde bulundurulmaksızın, adil şekilde değerlendirilmelidir.
2. Değerlendirme için gönderilen bir eserin içeriğinin, teklif götürülen hakemin bilimsel alanı ya da birikimi ile uyumsuz olduğu düşünüldüğünde veya önerilen süre zarfında hızlı bir değerlendirme yapılamayacağı durumlarda Editör bilgilendirmeli ve ilgili makalenin hakemliğinin yapılmasına yönelik teklif reddedilmelidir.
3. Hakem değerlendirme sürecinin gizliliğine saygı gösterilmeli; değerlendirilen esere ya da değerlendirme süreci ve sonrasına ilişkin bilgiler üçüncü kişilerle paylaşılmamalıdır.
4. Hakem değerlendirmeleri, düşmanca veya kışkırtıcı olmayacak ve küçümseyici kişisel yorumlar barındırmayacak biçimde, nesnel ve yapıcı olarak gerçekleştirilmelidir.
5. Değerlendirme süreci sırasında çıkar çatışması gözlemlendiği takdirde, durum Editör'e bildirilmelidir.
6. Hakem değerlendirmesi yoluyla elde edilen bilgi veya fikirler gizli tutulmalı ve kişisel avantaj için kullanılmamalıdır.
7. Makalenin yayımlanmasının reddine neden olabilecek herhangi bir bilgiye erişildiği takdirde, durum Editör'e bildirilmelidir.
Detaylı bilgi için bkz: https://publicationethics.org/files/Peer%20review%20guidelines.pdf


Editörün Sorumlulukları
1. Editör, makaleleri kabul etmek ya da reddetmek sorumluluk ve yetkisine sahiptir.
2. Bütün makaleler, çalışmanın bilimsel içeriği temel alınarak; yazarın cinsiyet, etnik köken, ırk, din, tâbiyet veya siyasi değerleri göz önünde bulundurulmaksızın, adil şekilde değerlendirilmelidir.
3. Kabul ya da reddedilen makalelerle ilgili çıkar çatışması içerisinde olunmamalıdır.
4. Yalnızca özgün ve alanına katkı sağlayacak makaleler yayıma kabul edilmelidir.
5. Gönderilen eserlerin en az iki hakem tarafından çift kör hakemlik sistemine göre değerlendirilmesi sağlanmalı ve hakemler gizli tutulmalıdır.
6. Gönderilen eserler ile ilgili tüm bilgiler gizli tutulmalıdır.
7. Dergi politikası ve yayım kurallarına uymayan eksik ve hatalı çalışmalar hiçbir etki altında kalmadan reddedilmelidir.
8. Yayın Kurulu, gönderilen makalenin hakem değerlendirmelerine dayalı olarak yayımlanması kararının verilmesinden, derginin yayın kurulu politikalarından ve intihal, hakaret ve telif hakkı ihlaline karşı yasal tedbirlerin alınmasından sorumludur.
Detaylı bilgi için bkz: https://publicationethics.org/files/2008%20Code%20of%20Conduct.pdf


Okuyucu, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi’nde yayımlanan bir makalede önemli bir hata ya da eksiklik fark ettiğinde ya da editoryal faaliyetler konusunda bir aksaklık tespit ettiği takdirde (intihal, yinelenen makaleler vb.) bilimselmakale@taa.gov.tr adresine e-posta göndermek suretiyle Dergi’ye bildirimde bulunabilir. 

Yazar ve hakemlere ödenecek telif ve inceleme ücretleri, Türkiye Adalet Akademisi Yayın Yönetmeliği’nin 23. maddesi uyarınca, dergi yayınlandıktan sonra ödenir. Hakem denetiminden geçen bir makalenin telif ücretinin % 20’si hakemlere ödenir.
Yazarlardan ayrıca makale gönderim ücreti veya makale yayınlama/işlem ücreti alınmamaktadır.